Dit artikel verscheen eerder in onze BLVRD Vandaag

Een gesprek over stuurvrouwskunst en koers voer je het beste bij de Koffieboot op het Zuiderpark. Aan tafel met festivaldirecteuren Tessa Smeulers en Dana Kibbelaar voor een terug- en vooruitblik.

Sinds voorjaar 2022 vormen jullie de festivaldirectie van Theaterfestival Boulevard. Wat zijn voordelen van het gedeelde leiderschap? 
Tessa: “Dat je je kennis en expertise verdubbelt. Sowieso verruim je als festival je blik De verschillende perspectieven die wij meebrengen en aan elkaar toetsen, hebben invloed op hoe je kijkt en luistert. Maar het belangrijkste is dat we een haast vanzelfsprekend vertrouwen in elkaar hebben.” 
Dana: “Tessa is al vanaf 2009 aan dit festival verbonden; ik ben nieuw, al kende ik de Boulevard goed vanuit m’n vorige werk bij het Fonds Podiumkunsten. Samen versterken we ontwikkelingen die al langer spelen. Zoals? De meerstemmigheid in je organisatie en je programmering vergroten. Maar ook de toegankelijkheid en inclusie versterken.” 
Tessa: “Met z’n tweeën heb je ook meer aandacht en zorg. Voor makers, voor je team, voor je gasten.”

Tekent dat nieuw leiderschap?
Dana: “Ja, al versta ik daar ook onder dat je elkaar blijft bevragen. Hoe zie jij dit? Waarom vind je dat? Een meerstemmig gesprek. Niet alleen met elkaar, maar met het hele festivalteam. Zo breng je rust en ruimte in je organisatie.” 

Van 1985 tot en met 2015 had Boulevard twee opeenvolgende mannelijke directeuren. Na Viktorien van Hulst [2016-2020] nemen jullie het roer over. The past is masculine, the future is female?
Tessa: “Nooouh, ik weet niet of het om man/vrouw gaat. Sinds 1985 zijn er nieuwe generaties opgestaan. Die laten zich horen. Ze wachten niet langer op gesprekruimte, ze pakken hem – en dat is een goede ontwikkeling. 

Andere kwestie. In Nederland wordt de sociale kracht van kunst onderschat, stellen jullie.
Dana: “Ik vond het veelzeggend dat regeringsleiders op de persconferenties gedurende de pandemie kunst en cultuur niet benoemden. Merkwaardig, want
de sector kreeg wel steun uit Den Haag. Toch ging het vooral over Schiphol, het bedrijfsleven. Onze sector is niet genoeg zichtbaar. Dat speelt ons parten” 

Bij de sociale kracht van kunst denk ik ook aan het zorgwekkende onderzoeksrapport Atlas van Afgehaakt Nederland [2021]. Velen in de samenleving
voelen zich niet gezien of gehoord.
Tessa: “Het rapport raakt aan vragen in ons eigen doorlopende onderzoek. Welke rol hebben wij in de stad? Voor mensen met verzwegen verhalen? Voor mensen die minder zichtbaar zijn? Maar ook: welke rol hebben wij voor makers? Het festival is de plek om mensen uit kleine gemeenschappen de huiskamertafel te laten delen met het grote publiek. Ook dat is meerstemmigheid. Niet dat ik de illusie heb dat we de ‘afgehaakten’ op grote schaal bereiken. Maar we zetten kleine, onomkeerbare stappen. Op alle vlak: in onze eigen organisatie en in de programmering, zoals het voetbaldansproject van choreograaf Guilherme Miotto
op de Kruiskamp.”
Dana: “Bij ‘Afgehaakt Nederland’ lijkt het alsof de betrokkenen de gevestigde orde de rug hebben toegekeerd. Maar het is even geldig om het omgekeerde te veronderstellen. Kortom: wie keert wie de rug toe? Het gaat over grote systemen, die je niet makkelijk verandert. Maar ik blijf optimistisch. Als Boulevard hebben we daarin ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Die pakken we.”

Nog een waarneming: de verjonging van Boulevard.
Tessa: “Ja, die begint zichtbaar te worden in onze organisatie. Zowel in de programmering, als in de productie en marketing. Wat ook opvalt, is het jongere
publiek dat vorig jaar al de weg naar Boulevard vond. Onze programmering speelt daar zeker een rol in. ”
Dana: “Thema’s die jonge mensen raken, zien ze bij ons terug – van identiteit en vrouwenkracht tot liefde, internet en klimaat.”

Hoogtepunt van Boulevard 2022?
Tessa: “De appreciatie van de uitersten: een wijkproject op de Kruiskamp is even geliefd en betekenisvol als een grote, internationale coproductie als A Tale of Two Cities van Ben Duke. Verder past de locatie Zuiderpark bij de verjonging. Ruimte, groen, water. Het is ook een speelse plek, waar je je vrij voelt om op een kleed onder een boom te genieten.”
Dana: “Ik vind het geweldig om te zien dat de Boulevard oog heeft voor makers en hun ontwikkeling. Het festival gaat vaak jarenlange samenwerkingen met makers aan – van Berlin en Benjamin Verdonck tot Oscar Kocken en Lucas de Waard. Onze festivaldramaturg Nina Aalders ontwikkelt ook programma’s waarin lokale makers met internationale choreografen aan het werk gaan. Zo heeft Mélanie Demers, choreograaf uit Canada, intensief gewerkt met vier dansers van de Bossche hiphopcrew Cypher HQ. Gaaf.”

Tekst: Eric Alink
Foto: Karin Jonkers